Delft-Westland beste ondernemerschapsecosysteem, stedelijke regio’s versterken hun positie en platteland loopt verder achter
In de Entrepreneurial Ecosystem Index van 2024 gaat de regio Delft-Westland weer aan kop met het sterkste ecosysteem voor ondernemerschap en Groot-Amsterdam en Zuidoost-Noord-Brabant vullen de top 3 aan. De koplopers in de index zijn ook koplopers in de kenniseconomie, met hoge scores op de elementen kennis, talent, netwerken en leiderschap. Ze trekken talent aan, die kennis produceren en omzetten innovatie, in samenwerking met andere organisaties, en met relatief vaak een leidende rol in deze samenwerkingen. De verschillen tussen de regio’s zijn niet heel groot: vooral de regio Delft-Westland steekt boven de rest uit, en verder is er vooral een lange staart met regio’s net onder het Nederlandse gemiddelde, met zwakke regionale ecosystemen zowel binnen als buiten de Randstad. Ten opzichte van vorige jaren zijn een aantal zwakke perifere regio’s verder verzwakt, bijvoorbeeld de industriële regio’s van Zeeuws-Vlaanderen en Delfzijl.
Een opvallende ontwikkeling in deze editie is dat stedelijke regio’s verder weg lijken te lopen van overige (veelal plattelands-) regio’s in hun provincie. Dit is bijvoorbeeld zichtbaar in Groningen, waar de stadsregio Groningen (Overig Groningen) gegroeid is naar een van de sterkste ecosystemen van Nederland maar de andere twee regio’s significant verzwakken. Ook in Noord-Brabant, een provincie die relatief stabiel lijkt, blijft het verschil tussen de Brainport en de overige drie regio’s groot. Universiteiten lijken een groot verschil te maken. Maar een universiteit in de regio is een noodzakelijke, maar niet een voldoende voorwaarde voor een sterk regionaal ecosysteem, zoals de universiteitsregio’s Midden-Brabant en Groot Rijnmond laten zien. Een zorgwekkende ontwikkeling voor een aantal zwakke perifere regio’s is dat de achterstand op het gebied van leiderschap, netwerken, financiering en kennis groter lijkt te worden. Door minder goed verbonden te zijn- en toegang te hebben tot nieuwe kennis verzwakt het verandervermogen van de regio.
Entrepreneurial Ecosystem Index als instrument voor beter beleid
Met de Entrepreneurial Ecosystem Index vergelijken we ecosystemen voor ondernemerschap in Nederland en nemen daarin ontwikkelingen waar. Zo kwantificeren en objectiveren we de sterkten en zwakten van ecosystemen voor ondernemerschap in Nederland. Dit biedt een objectieve basis om ecosystemen te meten, te vergelijken en te volgen in de tijd. Voor beleid is niet zozeer de index, maar vooral de data van de ecosysteem elementen nuttig. Deze data kan gebruikt worden voor diagnose van de sterkten en zwakten van het ecosysteem, op basis waarvan stakeholder dialoog kan worden ingezet. Met de stakeholders kan als het ware “onder de motorkap” van het regionale ecosysteem worden gekeken. Vervolgens kan beleid worden geprioriteerd (“welke zwakke elementen gaan we aanpakken?”), en interventies worden ingezet. Nieuwe data kan vervolgens worden gebruikt voor monitoring en evaluatie van deze interventies.
Een voorbeeld van een diagnose is dat de stadsregio Groningen (Overig Groningen in COROP-termen) een sterk ecosysteem heeft, maar toch relatief zwak lijkt te zijn qua financiering en ondernemerschapscultuur. De vervolgvraag is of de regionale stakeholders dat herkennen, en wat ze er aan kunnen doen. En als ze specifiek beleid prioriteren en een interventie plegen, zien we dan vervolgens ook verbetering op de zwakke elementen?
Gebruik de data en dialoog als onderdeel van je ecosysteemstrategie: generiek of specifiek voor bepaalde sectoren of maatschappelijke uitdagingen, zie bijvoorbeeld https://esmee.sites.uu.nl/
Stichting Entrepreneurial Ecosystem Observatory
Sinds 2018 brengen Birch en de Universiteit Utrecht periodiek de Entrepreneurial Ecosystem Index uit. Deze index is de graadmeter om regio’s met elkaar te vergelijken en in de loop van de tijd te volgen. De data van de EE-Index worden door onder meer de Universiteit Utrecht en Birch weer benut voor diepgaander analyse en advies. De index en andere openbare analyses over Entrepreneurial Ecosystems worden ook beschikbaar gesteld op deze website. Het volledige rapport over de Entrepreneurial Ecosystem Index 2024 is hier te vinden.